Natsume Sōseki'den "Güzel" Bir Anekdot 夏目漱石の綺麗な逸話

Natsume Sōseki'yi tanıyan tanıyordur, tanımayan ise ayıp ediyordur demeyeceğim; olabilir, herkes herkesi tanımak zorunda mı? Absürt seyyahınız Yaşam Pınarım zaten bu iş için var, değil mi? O halde hemen Natsume Sōseki hakkında üç beş kelam ederek yeni yazımıza başlıyoruz!

Natsume Sōseki 夏目漱石, 1867-1916 yılları arasında yaşamış, ünlü bir Japon yazardır. En meşhur eserleri, 「こゝろ」Kokoro yani Gönül, 「坊ちゃん」Bocchan yani Küçük Beyefendi ve 「吾輩は猫である」I'm a Cat'dir. Kendisi ayrıca 1000 yen banknotlarının üzerinde  de resmi bulunan şahsiyettir ki anlayın ne kadar ünlü bir sanatçı olduğunu! Bana Natsume Sōseki'yi sevdiren üç nedene gelecek olursak (ki geleceğiz tabii ki yoksa bu yazıyı neden yazayım?) :

1.) Natsume Sōseki'nin çok ama çok havalı bir adı olması. Tamam, gerçek adı Sōseki olmayabilir fakat adam kendine havalı bir isim seçebilmiş sonuçta, Recep Bülbülses diye isim seçen insanlar da var bu dünyada. (Yazarın gerçek adı Natsume Kinnosuke ki bence Kinnosuke de hiç fena değil. Ama bir Sōseki de değil.)

2.) Natsume Sōseki'nin hemşehrim olması. "Ne ayak?" diye sorabilirsiniz, tabii ki Natsume Sōseki Trabzon, Çaykaralı değil. Ama sonuçta Japonya'daki memleketim Tokyo, Shinjuku olduğuna göre; ve Natsume Sōseki de Shinjuku'nun bağrından, yiğidin harman olduğu yerden kopup geldiğine göre Japonya şartlarında kendisi ile hemşehriyiz! Adamcağızın köyünü ziyaret edemedim gerçi, bir dahakine inşallah. (Ben Takadanobaba köyündenim, Sōseki Kagurazakalı. Hihi.)

(Daha fazla bilgi için bakınız: http://www.shinjukuku-kankou.jp/english/map_index.html)

3.) Natsume Sōseki'nin Kokoro gibi bir şaheser bırakmış olması. Pekala, belki abartıyorum, bir şaheser falan olmayabilir Kokoro, ancak bende çok farklı bir hava oluşturmuştu bu eser. Nasıl desem, böyle sakin, gizemli, kalender, ehlidil bir hava bırakmıştı bende. Evet, ehlidil Kokoro'ya cuk oturdu, malum Kokoro sözlük anlamı olarak gönül demek ya. Ah Kokoro ah, keşke okuyabilsem orijinal dilinde seni. Öyle hoş bir kitaptı işte. (Bunu diyen kişi Kokoro'yu tamamlayamadı bile, bu neyin romantizmi?! *Sana inat ilk fırsatta kitabı alıp okuyup bitiriyorum ul*n doğrucu iç ses!!!*)

"Gel de bu adamı sevme!" dediğinizi duyamıyorum? Demek de zorunda değilsiniz şimdi Allah için, herkes herkesi sevecek değil. Fakat bakın ben bugün Natsume Sōseki'yi sevmek için yeni bir neden buldum, bu yazıya başlığını veren o nedeni, yani Natsume Sōseki ile ilgili küçük ve cici bir anekdotu izninizle burada paylaşıyorum:



Efendim, bu bizim Natsume Sōseki zamanın behrinde üniversitenin birinde İngilizce ders vermekteyken öğrencilerinden "I love you." cümlesini Japoncaya çevirmelerini istemiş. Öğrencinin teki hemen ayağa fırlamış: "Hocam bu işte bir yamukluk olmasın, amma da kek soruymuş ha!" demiş "Japonca'da 'Ay lav yu' 「我君を愛す。」demek yahu, ilkokul bebeleri bile bilir bunu, ehehehehe."  diyerek de cevaplamış soruyu. Sōseki-sensei o ağırbaşlı duruşunu hiç bozmamış ve demiş ki:

 "Hayır evlat, yanlışın var. Japonlar öyle bir şeyi zinhar söylemezler. Böyle bir şeyi açıktan söylemek kabalık olmaz mı? Japoncada 'I love you.'nun karşılığı 「月が綺麗ですね。」'Ay (gökteki ay) ne kadar da güzel değil mi?'dir. Böyle derseniz o sizin neyi kastettiğinizi bilir."

Oh, bu çok ağır oldu işte! Şimdi ben genel anlamda aşktan mı bahsedeyim, kelimelerin kifayetsiz kalmasından mı dem vurayım, "Bu Japonlar da ne ketum insanlar canıııımmm!" diye mi mevzua başlayayım bilemedim. Bunların hepsi ayrı ayrı yazısı yazılası konular olduğundan, şimdilik bir şey demiyorum. Fakat bir yandan da merak ettim şimdi, Natsume Sōseki'nin öğrencileri acaba "Vay canına, bu duyduğum aşkın sesi olsa gerek!" mi dediler yoksa "Hoca hoca yeme bizi, onca sene İngiltere'de yaşamışın, I love you'yu bile bilmiyorsun, bu ne yahu!" diye mi düşündüler. Bilinmez.

Aaa, durun yazı burada bitemez! Daha oldukça ünlü olan bu anekdotla ilgili geyikleri anlatmadan şuradan şuraya gitmem! Natsume Sōseki'nin patlattığı bu bombayla ilgili araştırma yaparken, insanların binbir türlü geyik çevirdiğini gördüm. Mesela:

İlk gördüğünüz çeviri siteleri ile Natsume çevirisinin karşılaştırması. Hepsi "I love you" için üç aşağı beş yukarı aynı şeyi söyleyip sıkıcı sıkıcı takılırken, biricik Sōseki'miz, İngiliz diline ve dahi Japon diline büyük bir katkıda bulunmuş BANA GÖRE.

Bu ise Natsume Sōseki sözlüğü tadında bir tablo. Natsume Sōseki dilinde:

Senden nefret ediyorum.: Ay ne kadar da çirkin görünüyor, değil mi?

Sana ihtiyacım var.: Güzel ay olmazsa olmazım.

Seni istiyorum.: Güzel ayı istiyorum yahu!

Seni özlüyorum.: Güzel ayı görmezsem kendimi kör kuyularda merdivensiz kalmış gibi hissediyorum.

Beni seviyor musun?: Ay, güzel misin nesin?

Beni sev.: Ayı güzelleştirir misin?

Geri döneceğim.: Ayı görmek için tekrar geleceğim. 

Ben Chono'yum.: Ben güzel Chono'yum.

Bu bir kalem.: Bu güzel bir kalem.

Shimura, geri dön!: Shimura, güzel ay! Güzel ay!

Burada ise, A kişisi B kişisine "Ay ne kadar da güzel, değil mi?" diye mail yolluyor, B kişisi ise "Benim taraftan daha güzel görünüyor amaaa!" diye cevap yazıyor. Bence çok iyi olmuş, çok da güzel olmuş.

Bunların dışında, bazıları da olaya daha fazla romantiklik katmak adına cümleyi şöyle değiştirmiş: "Senin yanında iken ay ne kadar da güzel!" Ohooo, adamın bir evlenme teklif etmediği kalmış zaten bu cümlenin geçtiği durumda, Sōseki-sensei gizemli gizemli takılıyor, bunlar "sen yoksan her şey eksik, sen varsan her şey tamaaammmm!!!!"a bağlamışlar olayı. 

Sonuç olarak, bendeniz zaten Natsume Sōseki sever bir insandım, bu cici hadiseyi duyduktan sonra adama olan sempatim daha da arttı. Ah Sōseki ah, nasıl da ehlidil bir adamsın sen! Ketumluktan hoşlanmam diyordum ama ben bu "Ay ne kadar da güzel yahu!" tümcesini çok sevdim!　

♥

☽「月がに綺麗ですよね。」Tsuki ga kirei desu ne. ☾